ABC małego pisarza, czyli krótki poradnik dla literatów
: 19 stycznia 2009, 15:54
Witam!
W tym temaciku będziemy gromadzić wszelkie porady dla literatów, zrobimy coś w stylu FAQ w "Świecie Złodzieja"
Jak coś wam przychodzi do glowy, to piszcie
Lecimy!
1. Chyba najważniejsza rzecz: pisz tylko wtedy jak masz ochotę, pomysł i natchnienie. Jak brakuje któregokolwiek z tych elementów, odłóż pióro/klawiaturę i poczekaj, aż wszystko będzie na swoim miejscu.
Brak ochoty powoduje, że czytelnikowi też nie będzie chciało się tego czytać. Z takiego tekstu napisanego od niechcenia aż bije zniechęcenie.
Brak pomysłu sprawia, że tekst jest płytki i o niczym. Nawet jeśli ktoś przez niego przebrnie, to na pewno go nie zapamięta i mu się nie spodoba.
Natomiast brak natchnienia (weny) może spowodować wszelkie negatywne efekty: płytkość tekstu, niezrozumienie itd.
2. Pamiętaj, że pisanie powinno sprawiać Ci przyjemność.
3. Gdy piszesz na komputerze, używaj programu z dobrym słownikiem, a automatycznie unikniesz błędów ortograficznych i większości literówek.
4. Zanim upublicznisz tekst, przeczytaj go całego kilka razy (najlepiej ze znacznym odstępem czasowym), a wychwycisz błędy, niejasności, niepotrzebne słowa i zdania.
Wszelkie orty, powtórzenia są jak wyboje na autostradzie. Czytasz, czytasz z zapartym tchem, a tu nagle ŁUP! "usemka" lub "kókółka". Albo "Garrett wszedł do pomieszczenia i omiótł wzrokiem posadzkę. Potem Garrett zamknął za sobą drzwi". To wszystko zakłóca odbiór tekstu, burzy klimat i zmniejsza przyjemność z czytania.
Nie mówiąc już o tym, że jest obciachowe
5. Nigdy nie próbuj tłumaczyć swoich błędów dysleksją. Po pierwsze, nikt dziś Ci w to nie uwierzy, a ponadto od tego jest korekta i słowniki, by wychwytywać błędy.
6. Unikaj powtórzeń! Język polski zawiera wystarczającą ilość synonimów i zaimków.
7. Pisz złożonymi zdaniami.
"Garrett wszedł do komnaty. Zauważył na stoliku złoty puchar. Rozejrzał się i schował go do kieszeni".
VS
"Garrett wszedł do komnaty, a od razu jego uwagę zwrócił piękny złoty puchar stojący na małym stoliczku. Złodziej upewniwszy się, że nikt go nie widzi, schował skarb do kieszeni.
Zupełnie inaczej, nie?
8. Kwestia opisów.
Ich brak powoduje totalne spłycenie tekstu i zmusza czytelnika do zbytniego wysiłku wyobraźni, ponadto kastruje klimat. Bez opisów Twój tekst przestaje być światem, a jest jedynie akcją lub dialogiem.
Ale bez przesady! Nikogo nie obchodzi, że w pokoju był wieszak na 13 płaszczy, 12 hełmów, 18,5 strzały oraz 3,075 miecza. Staraj się być treściwy i lapidarny.
9. Pamiętaj o epitetach! Jeśli Garrett zauważył piękny naszyjnik, to gdy napiszesz "Garrett znalazł złoty naszyjnik", to nikogo to nie ruszy.
Co innego "Garrett znalazł przecudny, misternie zdobiony szafirami złoty naszyjnik.
10. Opisy postaci.
Warto, by występujące w tekście postacie się czymś różniły, tak samo jak ludzie są niepowtarzalni. Nawet jeśli to nie jest kluczowe dla fabuły, zindywidualizuj ich chociaż kolorem/długością włosów.
11. Pamiętaj, że czytelnik nie posiada Twojej wyobraźni i niekoniecznie będzie wiedział o co chodzi. Musisz tak pisać, by mógł to sobie wyobrazić.
12. Nie przypakuj zbytnio bohatera! Nic tak nie odrzuca czytelnika jak już na wstępie uczynienia kolesia superherosem.
12. Uniknij nielogicznych sytuacji, nawet tych "nadludzkim wysiłkiem woli".
Jeśli bohater ma obcięte obie ręce, jedną nogę i krwawi z 19 śmiertelnych ran, to nie będzie w stanie rozwalić oddziału elitarnych komandosów. Albo uniknij takich sytuacji, albo rozwiąż je jakoś inaczej, logicznie (ktoś mu przyszedł z pomocą czy coś).
13. Pozwól czytelnikowi utożsamić się z bohaterem, opisz go dokładnie, daj mu coś, dzięki czemu czytelnik go polubi.
Kiepsko się czyta książki, w których czuje się niechęć do main hero (patrz pkt 12)
14. Uważaj ze skomplikowanymi intrygami... by nie przesadzić. Musisz ją rozumieć od początku do końca, by się samemu nie zapętlić.
15. Zdecyduj, dla kogo ma być przeznaczony ten tekst, jakiej grupy wiekowej itd.
16. Uważaj z przekleństwami! Dodają one smaku tekstowi, lecz zbyt duża ilość (lub występowanie ich w niewłaściwych miejscach) śmierdzi sztucznością sprawia wrażenie "no to chłopiec chciał się wysilić na dorosłego".
17. Ta rada akurat dotyczy tylko niektórych typów tekstów, musisz zdecydować czy Ciebie też.
Spraw, by wykreowany przez Ciebie świat był pełen, miał klimat. Dodaj do niego elementy niekoniecznie powiązane z fabułą, nawet w ogóle nie mające nic wspólnego. A to jakiś krótki epizodzik, książka, postać, miejsce...
To bardzo miłe dla czytelnika, jeśli będzie mógł się zanurzyć w Twom świecie.
18. Nie bój się eksperymentować!
19. Zaskakujące, inteligentne i zastanawiające zakończenie zwiększa wartość tekstu o 100%!
W tym temaciku będziemy gromadzić wszelkie porady dla literatów, zrobimy coś w stylu FAQ w "Świecie Złodzieja"
Jak coś wam przychodzi do glowy, to piszcie
Lecimy!
1. Chyba najważniejsza rzecz: pisz tylko wtedy jak masz ochotę, pomysł i natchnienie. Jak brakuje któregokolwiek z tych elementów, odłóż pióro/klawiaturę i poczekaj, aż wszystko będzie na swoim miejscu.
Brak ochoty powoduje, że czytelnikowi też nie będzie chciało się tego czytać. Z takiego tekstu napisanego od niechcenia aż bije zniechęcenie.
Brak pomysłu sprawia, że tekst jest płytki i o niczym. Nawet jeśli ktoś przez niego przebrnie, to na pewno go nie zapamięta i mu się nie spodoba.
Natomiast brak natchnienia (weny) może spowodować wszelkie negatywne efekty: płytkość tekstu, niezrozumienie itd.
2. Pamiętaj, że pisanie powinno sprawiać Ci przyjemność.
3. Gdy piszesz na komputerze, używaj programu z dobrym słownikiem, a automatycznie unikniesz błędów ortograficznych i większości literówek.
4. Zanim upublicznisz tekst, przeczytaj go całego kilka razy (najlepiej ze znacznym odstępem czasowym), a wychwycisz błędy, niejasności, niepotrzebne słowa i zdania.
Wszelkie orty, powtórzenia są jak wyboje na autostradzie. Czytasz, czytasz z zapartym tchem, a tu nagle ŁUP! "usemka" lub "kókółka". Albo "Garrett wszedł do pomieszczenia i omiótł wzrokiem posadzkę. Potem Garrett zamknął za sobą drzwi". To wszystko zakłóca odbiór tekstu, burzy klimat i zmniejsza przyjemność z czytania.
Nie mówiąc już o tym, że jest obciachowe
5. Nigdy nie próbuj tłumaczyć swoich błędów dysleksją. Po pierwsze, nikt dziś Ci w to nie uwierzy, a ponadto od tego jest korekta i słowniki, by wychwytywać błędy.
6. Unikaj powtórzeń! Język polski zawiera wystarczającą ilość synonimów i zaimków.
7. Pisz złożonymi zdaniami.
"Garrett wszedł do komnaty. Zauważył na stoliku złoty puchar. Rozejrzał się i schował go do kieszeni".
VS
"Garrett wszedł do komnaty, a od razu jego uwagę zwrócił piękny złoty puchar stojący na małym stoliczku. Złodziej upewniwszy się, że nikt go nie widzi, schował skarb do kieszeni.
Zupełnie inaczej, nie?
8. Kwestia opisów.
Ich brak powoduje totalne spłycenie tekstu i zmusza czytelnika do zbytniego wysiłku wyobraźni, ponadto kastruje klimat. Bez opisów Twój tekst przestaje być światem, a jest jedynie akcją lub dialogiem.
Ale bez przesady! Nikogo nie obchodzi, że w pokoju był wieszak na 13 płaszczy, 12 hełmów, 18,5 strzały oraz 3,075 miecza. Staraj się być treściwy i lapidarny.
9. Pamiętaj o epitetach! Jeśli Garrett zauważył piękny naszyjnik, to gdy napiszesz "Garrett znalazł złoty naszyjnik", to nikogo to nie ruszy.
Co innego "Garrett znalazł przecudny, misternie zdobiony szafirami złoty naszyjnik.
10. Opisy postaci.
Warto, by występujące w tekście postacie się czymś różniły, tak samo jak ludzie są niepowtarzalni. Nawet jeśli to nie jest kluczowe dla fabuły, zindywidualizuj ich chociaż kolorem/długością włosów.
11. Pamiętaj, że czytelnik nie posiada Twojej wyobraźni i niekoniecznie będzie wiedział o co chodzi. Musisz tak pisać, by mógł to sobie wyobrazić.
12. Nie przypakuj zbytnio bohatera! Nic tak nie odrzuca czytelnika jak już na wstępie uczynienia kolesia superherosem.
12. Uniknij nielogicznych sytuacji, nawet tych "nadludzkim wysiłkiem woli".
Jeśli bohater ma obcięte obie ręce, jedną nogę i krwawi z 19 śmiertelnych ran, to nie będzie w stanie rozwalić oddziału elitarnych komandosów. Albo uniknij takich sytuacji, albo rozwiąż je jakoś inaczej, logicznie (ktoś mu przyszedł z pomocą czy coś).
13. Pozwól czytelnikowi utożsamić się z bohaterem, opisz go dokładnie, daj mu coś, dzięki czemu czytelnik go polubi.
Kiepsko się czyta książki, w których czuje się niechęć do main hero (patrz pkt 12)
14. Uważaj ze skomplikowanymi intrygami... by nie przesadzić. Musisz ją rozumieć od początku do końca, by się samemu nie zapętlić.
15. Zdecyduj, dla kogo ma być przeznaczony ten tekst, jakiej grupy wiekowej itd.
16. Uważaj z przekleństwami! Dodają one smaku tekstowi, lecz zbyt duża ilość (lub występowanie ich w niewłaściwych miejscach) śmierdzi sztucznością sprawia wrażenie "no to chłopiec chciał się wysilić na dorosłego".
17. Ta rada akurat dotyczy tylko niektórych typów tekstów, musisz zdecydować czy Ciebie też.
Spraw, by wykreowany przez Ciebie świat był pełen, miał klimat. Dodaj do niego elementy niekoniecznie powiązane z fabułą, nawet w ogóle nie mające nic wspólnego. A to jakiś krótki epizodzik, książka, postać, miejsce...
To bardzo miłe dla czytelnika, jeśli będzie mógł się zanurzyć w Twom świecie.
18. Nie bój się eksperymentować!
19. Zaskakujące, inteligentne i zastanawiające zakończenie zwiększa wartość tekstu o 100%!